LÊ ĐÌNH BẢNG

Tên thật: Phanxicô Atxidi Lê Đình Bảng, các bút danh khác: Mạc La Đình, Thụy Anh, Lê Quán
Thư. Sinh và lãnh bí tích thánh tẩy năm 1942, tại làng Thọ Cách, huyện Thụy Anh (nay là xã Thụy Quỳnh,
huyện Thái Thụy), tỉnh Thái Bình; thuộc giáo xứ Vân An, giáo phận Thái Bình. Giáo viên dạy văn.

Tác phẩm chính: Bước Chân Người Giao Chỉ (Thơ, Sài Gòn 1967), Hiện Tượng Lục Bát Trong Thi
Ca Việt Nam (Tiểu Luận, 1970), Ở Thượng Nguồn Thi Ca Công Giáo Việt Nam (Biên Khảo, 6 tập, 2009),
Văn Học Công Giáo Việt Nam (Biên Khảo, 2010), Quỳ Trước Đền Vàng (Thơ, 2010), Một Trăm Năm
Báo Chí Công Giáo Việt Nam (Biên Khảo, sẽ in), Lời Khấn Nhỏ Chiều Chúa Nhật (Thơ nhạc, sẽ in)…
TÔI LÀM THƠ NGHĨA LÀ TÔI CẦU NGUYỆN
Liệu có cường điệu lắm chăng, khi nói rằng con đường gần nhất, nhanh nhất để đến với
đạo, chở được đạo là con đường của thi ca? Không hẹn mà nên. Ở những phương trời và tâm thế
khác nhau, chẳng hiểu sao những Paul Claudel, Xuân Diệu và Hàn Mạc Tử đã có chung một
hạnh ngộ thần kỳ, khi vô tình bị cuốn vào thiêng liêng
1
.
Giữa trưa, thấy nhà thờ mở cửa, con vào
Mẹ Chúa Giêsu ôi, con không đến để cầu nguyện
Con không có gì để dâng
Và cũng chẳng xin Mẹ điều gì
Mẹ ôi, con đến chỉ để chiêm ngắm Mẹ thôi
Nhìn Mẹ, con khóc òa lên vì vui sướng
Và biết rằng con là con của Mẹ
Mẹ của con đang đứng đó.
(Tạm dịch Vierge à midi)
Dù không phải là tín đồ Công giáo, nhân một lần viếng thăm Đức Mẹ Trà Kiệu, nhà thơ
tài hoa lãng mạn Xuân Diệu đã để lại những vần thơ nồng ấm, còn hơn cả cái nồng ấm của
những người đạo gốc, đạo dòng:
Trưa hôm nay, con ngồi như trẻ nhỏ
Giữa đáy trưa trong lòng Mẹ vô cùng
Con là sáo, Mẹ là ngàn vạn gió
Mẹ là trời, con là hạt sương rung.
2
1
Paul Claudel (1868-1955) thi hào Pháp nổi tiếng với các tác phẩm mang đậm xác tín Kitô giáo.
2
Trích dẫn của Đức Giám mục Phêrô Nguyễn Soạn. Tâm Tình Về Đại Hội Lavang (15-8-2005).
Và Hàn Mạc Tử, nhà thơ của Đức Mẹ thì đã cất lên những lời kinh ngất trí, làm rung
động bao người. Thơ của Hàn đã mở cửa thánh đường, chạm vào thế giới thần tụng:
Maria, linh hồn tôi ớn lạnh
Run như run thần tử thấy long nhan
Run như run hơi thở chạm tơ vàng
Nhưng lòng vẫn thấm nhuần ơn trìu mến.
(Ave Maria)
Rất thánh mà cũng rất người. Rất trọng vọng, cao sang, thanh khiết vàng ròng, mà cũng
rất lãng mạn, trữ tình. Nhà thơ Hàn Mạc Tử, từ rất sớm, đã nói giùm chúng ta cái khái niệm “thơ
là kinh cầu nguyện”
Đây rồi, đây rồi chuỗi ngọc vàng kinh
THƠ CẦU NGUYỆN là thơ quân tử ý
Trượng phu lời và tông đồ triết lý
Là nguồn trăng yêu mến Nữ Đồng Trinh
(Ave Maria)
Và bản thân tôi cũng không cầm lòng được, muốn góp mấy lời thơ vụng dại:
Này, tôi đến và thân thưa cùng Chúa
Này, muôn kinh cầu nguyện của lời thơ
Là giọt nồng từ khăn ấm, nhung tơ
Là băng giá từ cơn đau, ruột thắt, […]
Tôi làm thơ, nghĩa là tôi cầu nguyện
Hồn reo vui trong từng chữ, từng lời
Trong đất màu đương vỡ vạc sinh sôi
Trong cây lá vươn sức dài vai rộng
Cảm ơn Ngài đã cho tôi sự sống
Từ cõi hư không, nên vóc nên hình
Ngày mỗi ngày, tôi thức với bình minh
Ô cửa mở, rực một màu hoàng yến
Tôi làm thơ, nghĩa là tôi cầu nguyện
Nằm chiêm bao trong vườn rợp hoa quỳ
Chim én về, nương mặt nhật ngừng đi
Miệng lưỡi tôi ra đỏ hồng than lửa
Ấy là lúc nguồn thơ tôi dàn dụa
Dù thương đau như muối đổ trong lòng
Phải ngành mềm, tôi lộn cổ xuống sông
Cảm ơn Ngài vẫn để tôi được sống
[…]
Tôi làm thơ, nghĩa là tôi cầu nguyện
Như chùm hoa tự trút hết hương thơm
Phải tự nghiệm sinh, để sống vô thường
Chẳng hề nghĩ, mình cho đi, nhận lại.
LÊ ĐÌNH BẢNG