MARIA NGỌC MINH

MARIA NGỌC MINH

Tên thật: Maria Giuse Lã Thị Quỳnh; bút danh: Ngọc Minh - sinh ngày 24-06-1916 - Nguyên quán: Bắc Giang - Qua đời ngày 11-02-1996 tại Phan Thiết.
Tác phẩm: Tiếng Hát Ban Đầu (di cảo).
CÓ MỘT TAO ĐÀN NỮ LƯU…
LÊ ĐÌNH BẢNG
Nếu ở thời điểm 1917-1934 trên tờ tạp chí Nam Phong, độc giả bốn phương đã chứng kiến sự xuất hiện hàng loạt những nhà thơ có chung một tâm sự u hoài mất mát đau thương như Đông Hồ, Tương Phố, Đoàn Như Khuê, Trần Tuấn Khải thì ở chặng đường tiếp theo sau là sự có mặt của một tao đàn gồm các bậc nữ lưu Hà Thành – Bắc Ninh – Bắc Giang: Anh Thơ, Vân Đài, Ngân Giang, Hằng Phương, Phượng Tường, Đào Dương, Hải Vân, Huyền Linh và Ngọc Minh. Họ tự đứng ra thành lập Salon Tinh Hoa quy tụ được tất cả các cây bút và nghệ sĩ như nhà văn Lê Văn Trương, nhà thơ Bàng Bá Lân, danh ca Minh Tước, diễn viên Nguyễn Thị Dung (1924-2008 phu nhân nhạc sĩ Hùng Lân) vv…
Theo lời kể của nữ sĩ Ngọc Minh, bà là em ruột ông Lã Hữu Quỳnh, một thời công tác tại nhạc viện Hà Nội. Cả hai người – Mai Lâm và Ngọc Minh – cảm nhau vì đức, mến nhau vì tài qua những bài thơ đăng trên báo Ngày Nay (do Ông Nguyễn Tường Cẩm, rồi ông Nguyễn Tường Lân (Thạch Lam) chủ biên ở Hà Nội, 1939-1940. Ngọc Minh vào đạo và hôn
lễ được cử hành trọng thể tại nhà thờ Phủ Lạng Thương năm 1939, do linh mục Phượng và linh mục Tự chủ sự, có đông đủ văn nghệ sĩ thân hữu từ Hà Nội, Bắc Ninh về dự. Một mùa xuân mới, yêu chồng, yêu đạo nảy nở trong người thơ nữ:
Tôi lãng quên đi một buổi chiều
Thế rồi từ đó bận vì yêu
Tôi không năng ngắm Xuân trời nữa
Xuân của lòng tôi đã quá nhiều.
(Xuân lòng, 1939. Tiếng hát ban đầu)
Đặc biệt là mối giao lưu tri kỷ thắm thiết giữa Ngọc Minh và nữ sĩ Anh Thơ, tác giả thi phẩm Bức Tranh Quê được giải thưởng khuyến khích của báo Ngày Nay năm 1939( Năm 1939, báo Ngày Nay phát giải  thưởng văn học, trong đó có 2 bộ môn: Văn và Thơ. Bức Tranh Quê được giải khuyến khích.
Anh Thơ. Từ Bến Sông Thương, Tuyển tập Anh Thơ. NXB Văn Học, Hà Nội, 1987, tr.242.)
. Không gian thơ Sông Thương của họ thật đẹp, thật khắng khít như tự thuật của Anh Thơ: “Nhìn con sông quê mình, đầu nguồn là rừng lau trắng; đôi bờ sông thì có những hàng cây gạo, hoa đỏ tháng ba, bông bạc mùa hè. Cuối sông là nương dâu, bãi mía ngút ngàn. Nước sông Thương chỉ từ dưới cầu thị xã mới rõ hai dòng trong đục, còn bốn mùa cứ trong xanh.
Sau 1975, hai người bạn ấy của Bắc Giang gặp lại nhau  tại Sài Gòn. Anh Thơ có nhắc tới mối tình thơ văn cũ như sau:
Con sông ấy vẫn hai dòng trong đục
Bạn ở bên kia, tôi ở bên này?
Không, dầu hai dòng, Sông Thương vẫn một
Bến cũ đang chờ người cũ về đây.
[…]
Suốt tập thơ di cảo Tiếng Hát Ban Đầu, giọng điệu thơ  Ngọc Minh vẫn là giọng điệu thơ nữ lưu, vẫn là những tiếng nói thầm thì của trái tim. Trái tim nồng nàn thắm thiết với chồng. Trái tim nhạy cảm với cảnh vật thiên nhiên, đất trời, đặc biệt trái tim chia sẻ đến tận cùng với những buồn vui của các con được chuyển tải bằng các thể loại thơ truyền thống Việt Nam: thất ngôn cách đoạn, lục bát. Chờ Xuân nghĩa là chờ người, người bạn tình vừa mới yêu, đã vội vàng chia tay, ra đi. Lòng cô gái đang xuân bỗng thiếu vắng một bóng hình. Ta nghe phảng phất giọng điệu thơ Hai Sắc Hoa Tigôn của T.T.KH.
Trải biết bao nhiêu những đợi chờ
Bao ngày em sống với huyền mơ
Em thêu dệt mộng trong tim thắm
Để đợi hoa lòng nở ý thơ
Nhưng đến ngày xuân, đến với hoa
Với trong tiếng pháo nổ gần xa
Lòng em cũng lạnh theo sương gió
Như những ngày Đông, chẳng có hoa
Mộng đẹp em thêu đã hỏng rồi
Hỏng ngay khi tiếng pháo xa xôi
Đưa tin Xuân đến, anh không đến
Thôi, hết ngày vui, hết tiếng cười
(Chờ xuân, 1938)
Ngọc Minh nhớ lại một thời thơ ấu cũ, ngồi bên mẹ để tập tành đường chỉ mũi kim. Nhưng giờ đây, mẹ đã đi thật xa, biền biệt cõi đời. Còn đâu hoa mộng ngày xưa. Ngôn ngữ thơ rất Tây Sương Ký, rất tỉnh thành, đài các:
Tôi hỏi me rằng áo búp bê
Phải bao nhiêu vải hả, thưa me
Mỉm cười, me xé cho manh nhiễu
Và bảo, ngần này cũng chán chê.
(May áo, 1936)
(Trích theo Lê Đình Bảng, Miền Thơ Kinh Cầu Nguyện, tt. 403-407

KHÓC BẠN TRĂM NĂM

  •   24/03/2021 02:42:00 AM
  •   Đã xem: 595
  •   Phản hồi: 0

HỠI BẠN TÌNH

  •   24/03/2021 02:39:00 AM
  •   Đã xem: 540
  •   Phản hồi: 0

MƠ THIÊN ĐÀNG

  •   24/03/2021 02:35:00 AM
  •   Đã xem: 507
  •   Phản hồi: 0

GIÓ CHIỀU

  •   24/03/2021 12:41:00 AM
  •   Đã xem: 553
  •   Phản hồi: 0

XUÂN VỀ

  •   24/03/2021 12:39:00 AM
  •   Đã xem: 512
  •   Phản hồi: 0

TRỜI NÚI CAO XA

  •   24/03/2021 12:36:00 AM
  •   Đã xem: 529
  •   Phản hồi: 0

VÀO ĐẠO

  •   24/03/2021 12:34:00 AM
  •   Đã xem: 553
  •   Phản hồi: 0

PHÚT THIÊN ĐƯỜNG

  •   24/03/2021 12:31:00 AM
  •   Đã xem: 556
  •   Phản hồi: 0
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây